O kopalniach na Węgrzech – Centralne Muzeum Górnictwa w Sopron ⑩

Czy wiecie, że przez kilka wieków w epoce średniowiecza na Węgrzech miało miejsce 30-35% światowego wydobycia złota? Węgry były wówczas liczącym się ośrodkiem górniczym. Choć z górnictwa węgierskiego pozostało już niewiele, to nadal w całym kraju można znaleźć pamiątki dawnej świetności tej branży. My znaleźliśmy niezwykle interesujące ślady górnictwa węglowego w Sopron. Właśnie tutaj, w Górach Sporońskich (Soproni-Hegyseg), przez 200 lat znajdował się największy ośrodek górnictwa węglowego w kraju. Według legendy w 1753 r. pasterz ze wsi Bánfalva znalazł „palące się kamienie”, czyli węgiel. W 1789 r. we wsi Brennbergbánya założono kopalnię, która działała do 1952 r. Tutejsza kopalnia była najgłębsza na Węgrzech. W budynku maszyny wyciągowej znajduje się niewielkie muzeum górnictwa (Bányászati Emlékház). Pokonaliśmy sporo kilometrów krętą górską drogą, wąską i niebezpieczną w czasie ulewy, która nam towarzyszyła, by odnaleźć to muzeum. Po kilkakrotnym wpadaniu w ślepe odnogi drogi, z pomocą mieszkańców wsi udało nam się trafić do schowanego wśród zabudowań i drzew białego budynku. Jeszcze tylko kilkadziesiąt metrów brnięcia przez wysoką, mokrą trawę i już możemy przeczytać informację, że „muzeum nieczynne z powodów technicznych”

W 1753 r. pasterz ze wsi Bánfalva znalazł „palące się kamienie”

W budynku maszyny wyciągowej znajduje się niewielkie muzeum górnictwa

Na pobliskim cmentarzu znaleźli wieczny odpoczynek górnicy tutejszej kopalni

Nie lepiej było w sąsiedniej wsi Görbehalom. Tu co prawda bez trudu znaleźliśmy "Magán bányámúzeum" (czyli „Prywatne Muzeum Górnictwa”) na rozwidleniu dróg w dolnej części wsi, ale na bramie muzeum przeczytaliśmy, że muzeum zamknęło swe podwoje po sezonie … wczoraj. Przez ogrodzenie można było zobaczyć, że na muzeum składają się imitacje górniczych obiektów.

Bez trudu znaleźliśmy „Magán bányámúzeum"

Nasze poszukiwania górnictwa w tym zakątku Węgier zostały jednak uwieńczone sukcesem. W samym sercu Sopron, tuż obok rynku (Fö ter), w szeregu kamienic stoi pałac rodziny Esterházy. Z niebieską fasadą, ozdobnym portalem, wewnętrznym dziedzińcem z podcieniami, budynek sam w sobie jest interesujący. W pałacu zaś znajduje się Centralne Muzeum Górnictwa (Központi Bányászati Múzeum Sopron)

W pałacu znajduje się Centralne Muzeum Górnictwa

Z niebieską fasadą, ozdobnym portalem, wewnętrznym dziedzińcem z podcieniami

Eksponaty muzeum są zróżnicowane, od wystawy minerałów, przez kolekcję wyrobów artystycznych o tematyce górniczej, narzędzia i elementy wyposażenia górników, po zdjęcia i dokumenty. Wszystko to w eleganckich, „niekopalnianych” wnętrzach pierwszego piętra pałacu. Wyroby artystyczne mają raczej charakter ciekawostek, jak wielopoziomowe „kopalnie” w butelkach (dotychczas widywałem tylko żaglowce w butelkach). Dla mnie niezwykle interesująca była kolekcja górniczych narzędzi z XIX w., które wcześniej znałem tylko z ilustracji lub opisów. 

Interesująca była kolekcja górniczych narzędzi z XIX w

Wszystko w eleganckich, „niekopalnianych” wnętrzach pałacu

Na parterze budynku znajdziemy dwie kolejne kolekcje. W pomieszczeniach po północnej stronie zrekonstruowano wyrobiska górnicze z różnych okresów historycznych. Zmieszczono tu nawet niewielki kompleks ścianowy. W salce po przeciwnej stronie dziedzińca można się zabawić ruchomymi makietami urządzeń górniczych z różnych wieków. Wystarczy wcisnąć przycisk i rusza koło napędowe, zjeżdża w dół pojemnik na węgiel, a kombajn ścianowy wędruje wzdłuż ściany.  Na koniec jeszcze atrakcja dla maluchów – zjazd zjeżdżalnią do piwnicy, gdzie rozwieszone czarne kotary mają imitować ciemną kopalnię. 

Zrekonstruowano wyrobiska górnicze z różnych okresów

Zmieszczono tu nawet niewielki kompleks ścianowy

Wystarczy wcisnąć przycisk i rusza koło napędowe

Wartość muzeum będzie niewątpliwie zależeć od stopnia zainteresowania górnictwem, ale myślę, że każdy turysta znajdzie tu coś godnego uwagi.